به گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان، محسن معصوم علیزاده، عصر سه‌شنبه ۲۸ فروردین گفت: ایکوموس (شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی) به دنبال این است که از دل بناها و محوطه‌ها، دانش و رهیافتی را دریافت کنیم، از همین رو هر سال تحولاتی را در زمینه اقدامات اقلیمی رقم می زند. از همین رو هر سال شعاری را به این روز اختصاص می‌دهد. سال گذشته تغییرات اقلیمی و امسال تحولات میراث‌فرهنگی برای روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی در نظر گرفته شده که محور برنامه‌های امسال ماست.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان افزود: این مناسبت با هدف ایجاد فرصت گفتمان و توجه به ظرفیت‌های حوزه میراث فرهنگی است و به این مناسبت در همدان نیز همانند استان های دیگر برنامه‌هایی برای روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی در روزهای ۲۸ و ۲۹ فروردین‌ماه برگزار شد.
او تصریح کرد: به مناسبت روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی سینا با همکاری این اداره‌کل و بنیاد ایران‌شناسی طی مراسمی در روز سه‌شنبه ۲۸ فروردین، چهار سخنرانی تخصصی در دانشکده هنر و معماری استان همدان برگزار کرد. این سخنرانی‌ها با موضوع چالش‌ها و راهکارهای پژوهشی باستان‌شناسی دوره ماد توسط کاظم ملازاده، دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی و نیز بررسی ویژگی‌های معماری مذهبی دوره ماد با استناد به کاوش‌های معبد حاجی‌خان و معبد نوشیجان با سخنرانی اسماعیل همتی ازندریانی، دیگر دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی برای حاضران انجام شد.
معصوم علیزاده گفت: در پنل دوم، یعقوب محمدی فر، استاد گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی با موضوع بناها و محوطه‌های تاریخی میراث ملی یا میراث جهانی؟ و حسن سجاد زاده، دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه بوعلی با موضوع آسیب شناسی عوامل موثر در تضعیف تاب آوری کالبدی بناها و بافت تاریخی شهر همدان در دانشکده هنر و معماری سخنرانی کردند.
چرا باید از میراث فرهنگی و تاریخی شهر حفاظت کنیم؟
او در پاسخ به این پرسش که چرا باید از میراث‌فرهنگی و تاریخی شهر حفاظت کنیم؟ بیان کرد: حفظ آثار تاریخی به لحاظ طیف وسیعی از مزایای فرهنگی و اجتماعی دارای اهمیت است، از رفاه اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه حمایت می‌کند، غرور مدنی جوامع را ارتقا می‌دهد و به همان اندازه می‌تواند وسیله‌ای برای دست‌یابی به اهداف اقتصادی بلندمدت هم‌چون رشد و احیای مجدد شهرها، مشاغل کوچک و تأمین مسکن باشد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان ادامه داد: گردشگری فرهنگی، مهم‌ترین بخش صنعت گردشگری در سراسر جهان است که منابع ارزشمندی از درآمد و اشتغال را فراهم می‌آورد. این بخش خصوصاً در صورت هدفمند بودن، هم به لحاظ مالی و هم به‌عنوان عاملی برای برانگیختن علاقه و جلب حمایت برای حفاظت از اماکن تاریخی ارزش دارد. استفاده مجدد از بناهای تاریخی در راستای کارکردهای گردشگری می‌تواند به آن‌ها عملکردی زنده ببخشد. بنابراین در حال حاضر باید از این میراث به‌عنوان ابزاری استفاده کرد که نسل‌های آینده را قادر به قدردانی و تداوم حفاظت از آن‌ها می‌کند.
احیای مؤثر میراث تاریخی
معصوم علیزاده اظهار کرد: حساسیت نداشتن در بخش مدیریت امور مربوط به گردشگری، خطر از بین رفتن دائمی منابع میراث فرهنگی را افزایش می‌دهد و با توجه به تجربه بین‌المللی، سرمایه‌گذاری روی این بخش‌ها برای کسب سود سریع که با ترافیک سنگین به این مناطق حساس همراه است، همچنین پیاده‌سازی طرح‌های عجولانه برای احیای نامناسب و غیر حرفه‌ای این بافت‌های تاریخی منجر به وارد آمدن خسارات جبران‌ناپذیری به آن‌ها می‌شود. در نتیجه لازم است بدون به خطر انداختن و بی‌اهمیت جلوه‌دادن بناهای تاریخی، با ایجاد اماکنی مناسب برای بازدیدکنندگان از نظر تاریخی از آن‌ها محافظت کند. در این میان لازم است منافع جوامع محلی را نیز مدنظر قرار داد و برای جلوگیری از افزایش انتظارات نادرست، منافع اقتصادی گردشگری میراث فرهنگی را به جوامع محلی اختصاص داد.
او ادامه داد: در سطح بین‌المللی، گردشگران میراث‌فرهنگی تمایل دارند که با اقامت طولانی‌مدت حتی با وجود صرفه هزینه بیشتر، از بناهای بیشتری بازدید کنند که این الگو باعث افزایش انتظارات تا حدی شده است که بسیاری گمان می‌کنند گردشگری می‌تواند به مناطق محروم تاریخی سود اقتصادی برساند.
معاون میراث‌فرهنگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری، صنایع‌دستی استان همدان در ادامه گفت: برنامه‌هایی که در روز جهانی بناها و محوطه‌های تاریخی در استان همدان ویژه عموم شهروندان برگزار می‌شود، بیشتر با هدف افزایش حساسیت جامعه در حفظ و صیانت از میراث‌فرهنگی است که در قالب بازدید رایگان از بناها و موزه‌های استان همدان در روز ۲۹ فروردین ماه خواهد بود.
حمیدرضا حیدری افزود: در روز ۲۹ فروردین نیز دومین نشست تخصصی خاک شناسی و گیاه شناسی محوطه نوشیجان با رویکرد حفظ پوشش گیاهی در شهرستان ملایر برگزار خواهد شد.
در پایان این نشست‌های تخصصی از بهرام توتونچی و احمد ترابی از پیشکسوتان حفظ، احیا و مرمت آثار تاریخی و فعال در حوزه باستان‌شناسی و کاظم ملازاده و زارعی از اساتید باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان با اهدا لوح و هدایایی تجلیل شد.