اساسنامه میراث فرهنگی
ماده 1- تعريف
ميراث فرهنگي شامل آثار باقيمانده از گذشتگان است که نشانگر حرکت انسان در طول تاريخ ميباشد و با شناسايي آن زمينه شناخت هويت و خط حرکت فرهنگي او ميسر ميگردد و از اين طريق زمينه هاي عبرت براي انسان فراهم مي آيد. سازمان ميراث فرهنگي کشور که به استناد قانون مصوب 1364/10/11 تشکيل شده است و از اين پس دراين اساسنامه سازمان ناميده مي شود طبق مقررات اين اساسنامه اداره خواهد شد.
ماده 2- هدف
عبرت از حرکت فرهنگي سازمان انسان و بقاء و رقاء هويت و شخصيت فرهنگي جامعه.
ماده3- وظايف
وظايف سازمان در زمينه ميراث فرهنگي که شامل پژوهش، نظارت، حفظ و احياء و معرفي است به قرار زير مي باشد:
- تهيه و تنظيم و اجراي برنامه هاي پژوهشي پيرامون آثار باقيمانده از گذشتگان.
- بررسي و شناسايي محوطه ها، تپه ها، بناها و مجموعه هاي تاريخي و تهيه فهرست جامع از آن ها و نقشه باستان شناسي کشور.
- انجام پژوهش هاي باستانشناسي و کاوش هاي علمي.
- بررسي هاي مردم نگاري، پژوهش هاي مردم شناسي، انسان شناسي، زيستي و شناخت فرهنگ بومي مناطق مختلف کشور.
- پژوهش در زمينه هنرهاي سنتي و فراهم آوردن امکانات لازم جهت حفظ، احياء و رشد آن ها.
- ثبت آثار ارزشمند منقول و غير منقول فرهنگي- تاريخي کشور در فهرست آثار ملي و فهرست هاي ذيربط.
- انجام انحصاري کليه امور حقوقي مربوط به ميراث فرهنگي و طرح دعاوي کيفري عليه متخلفين از قوانين ناظر به ميراث فرهنگي کشور بعنوان مدعي يا حسب مورد شاکي خصوصي.
- اقدامات لازم جهت شناسايي و استرداد اموال فرهنگي ايران در سطح ملي و بين المللي از طريق مراجع ذيربط.
- شناسايي و در اختيار گرفتن کليه اموالي که داراي ارزش هاي فرهنگي- تاريخي بوده و جزء ميراث فرهنگي محسوب ميگردد و توسط دستگاه هاي مسئول ضبط شده است.
- تبصره : کليه دادگاه هاي گمرکات، نيروهاي انتظامي و دستگاه هاي دولتي نظير آنها که بنحوي نسبت به ضبط اموال اقدام مي نمايند موظف به در اختيار قرار دادن اموالي که داراي ارزش فرهنگي- تاريخي ميباشد به سازمان ميراث فرهنگي هستند.
- تهيه و اجراي طرح هاي لازم به منظور حراست، حفاظت، تعمير، مرمت و احياء آثار، بناها و مجموعه هاي با ارزش فرهنگي- تاريخي.
- اظهار نظر در کليه طرح هاي عمراني جامع و تفصيلي در رابطه با مناطق فرهنگي و تاريخي و موافقت نهايي درباره محوطه ها و بافتها و اماکن فرهنگي- تاريخي ارزشمند در موارد مذکور و جلوگيري از هرگونه تخريب آن ها.
- تعيين حريم بناها، مجموعه ها، محوطه ها و تپه هاي تاريخي ثبت شده و ضوابط خاص معماري و طراحي داخل حريم
- معرفي آثار با ارزش فرهنگي- تاريخي از طريق موزه ها و نمايشگاه ها و نظاير آن.
- ايجاد و توسعه و اداره موزه ها در سطح کشور.
- ايجاد مرکز اسناد و مدارک ميراث فرهنگي کشور (نظير مجموعه گزارش هاي علمي، نقشه ها و عکس هاي بناها و ...) جهت ارائه خدمات علمي و تحقيقاتي در اين زمينه.
- معرفي و شناسايي ارزشهاي ميراث فرهنگي در سطح ملي و بين المللي بوسيله چاپ و نشر مجموعه مطالعات و تحقيقات انجام يافته و استفاده از وسائل سمعي و بصري و ارتباط جمعي.
- تنظيم، تدوين و انتشار دائره المعارف آثار و ابنيه تاريخي ايران.
- توسعه فعاليتهاي تحقيقاتي در زمينه هاي مختلف ميراث فرهنگي و تشويق محققان، هنرمندان و استاد کاران.
- تنظيم و اجراي برنامه هاي آموزشي جهت آماده سازي نيروهاي کارآمد در زمينه هاي مربوط به ميراث فرهنگي با هماهنگي دستگاههاي ذيربط.
- تشويق مردم به مشارکت در فعاليت هاي مربوط به شناسايي، حفظ و احياء ميراث فرهنگي و نظارت بر آن.
- ايجاد و گسترش انجمن هاي ميراث فرهنگي در سطح کشور.
- تبصره :نحوه ايجاد و حدود و وظايف و اختيارات اين انجمن ها را شوراي سازمان تعيين خواهد کرد.
- برقراري ارتباطات و مبادلات علمي و فرهنگي با موسسات و نهادهاي ذيربط در سطح ملي و بين المللي بالاخص کشورهاي اسلامي و منطقه و برگزاري کنگره ها و سمينارهاي دوره هاي لازم.
- همکاري با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در زمينه امور ايرانگردي و جهانگردي.
- ارائه خدمات مشاورهاي، تحقيقاتي، فني و آموزشي، فروش توليدات فرهنگي دريافت وروديه بناها، محوطه ها، موزه ها و نمايشگاه ها و قبول هدايا و کمکها و نظاير آن.
اساسنامه صنایع دستی
هيات وزيران در جلسه مورخ 1383/10/20 بنا به پيشنهاد وزارت صنايع و معادن و تاييد سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور و به استناد تبصره (3) ماده واحده قانون تاسيس سازمان صنايع دستي ايران - مصوب 1383- اساسنامه صنايع دستي ايران را به شرح زير تصويب کرد:
ماده 1- تعريف:
صنايع‌دستي مجموعه‌اي از صنايع هنري و سنتي ايران شامل آبگينه، بافته‌ها و نساجي سنتي، بافته‌هاي داري( به استثناي فرش دستباف)، پوشاك سنتي، اثار چرمي و كاغذي، چاپ‌هاي سنتي، سفال و سراميك، هنرهاي چوبي و حصيري، رودوزي‌هاي سنتي ،هنرهاي فلزي و هنرهاي سنگي است كه با محوريت هنر و ذوق و زيبا شمناختي ايراني و بهره‌گيري از مواد اوليه قابل دسترس و بومي به كمك دست و ابزار مورد نياز و با كاربري در زندگي فردي و جمعي توليد شده و ريشه در تاريخ كهن ايران زمين دارد.
ماده 2- هدف:
هدف سازمان تمركز در سياستگذاري، برنامه‌ريزي و نظارت در زمينه حفظ و احياء، ترويج و توسعه كمي و بهبود كيفي صنايع‌دستي كشور و ايجاد هماهنگي و برنامه‌ريزي در امر آموزش، تحقيقات، حمايت، هدايت و استفاده از امكانات و نيروي انساني موجود در اين بخش است.
ماده 3- وظايف:
- تنظيم راهبردها، سياست‌ها، خط مشي‌ها، ضوابط و برنامه‌هاي كلان در جهت توسعه كمي و بهبود كيفي صنايع‌دستي كشور و پيگيري جهت برقراري حمايت‌هاي لازم در چارچوب سياست‌هاي صنعتي كشور با هماهنگي مراجع ذي‌صلاح.
- اعمال نظارت و حمايت‌هاي لازم در جهت بهبود كيفي محصولات صنايع‌دستي به ويژه در حوزه صادرات.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت در امر تدوين استانداردها و صدور گواهينامه‌هاي درجه كيفيت صنايع‌دستي توليدي با همكاري مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران.
- ارائه راهنمايي‌هاي لازم براي سرمايه گذاري ، توليد و بازاريابي صنايع دستي از طرق مختلف.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت بر وضعيت كارگاه هاي توليدي و آموزشي صنايع دستي.
- پشتيباني از هنرمندان و صنعتگران و همكاري با مراجع ذيربط براي اعطاي درجه هنري به هنرمندان صنايع‌دستي كشور در چارچوب قوانين و مقررات مربوط.
- هماهنگي و برنامه‌ريزي در مورد مالكيت‌هاي معنوي و فكري صنايع‌دستي ايران( آثار و هنرمندان) در داخل و خارج از كشور با همكاري مراجع ذي صلاح.
- هماهنگي و برنامه‌ريزي در جهت استفاده از فناوري‌هاي جديد براي ارتقاي كيفيت و توسعه كمي صنايع‌دستي كشور.
- طراحي نظام جامع آموزش و تربيت نيروي انساني موردنياز صنايع‌دستي با بهره‌مندي از فناوري‌هاي نوين و هماهنگي و برنامه‌ريزي جهت ارتقاي دانش و مهارت صنعتگران و هنرمندان و ايجاد هماهنگي لازم بين آنها به منظور افزايش اثربخشي اين خدمات.
- برپايي المپيادهاي تخصصي صنايع‌دستي.
- فراهم آوردن بستر لازم به منظور ايجاد ارتباط مؤثر ميان دانشگاه‌ها و مراكز علمي – تحقيقاتي كشور با توليدكنندگان صنايع‌دستي.
- سازماندهي نظام اطلاع‌رساني در زمينه صنايع‌دستي.
- همكاري با دستگاه هاي ذيربط به منظور تدوين سرفصل دروس هنرستان‌ها، آموزشكده ها و دانشكده‌هاي صنايع دستي.
- هماهنگي و برنامه‌ريزي جهت تأسيس نهادهاي غيردولتي براي كاهش تصدي دولت و ساماندهي فعاليت صنايع‌دستي در چارچوب قوانين و مقررات مربوط.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت در ترويج صنايع‌دستي در جامعه ايراني و ايجاد تحول در طرح ها و توليد و عرضه محصولات با حفظ اصالت ملي و توسعه موارد مصرف آن ها به ويژه در معماري و شهرسازي با هماهنگي مراجع ذيربط.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت در جهت برگزاري نمايشگاه‌هاي ملي و منطقه‌اي و بين‌المللي صنايع‌دستي در داخل و خارج از كشور توسط بخش خصوصي.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت در امر شناساندن تاريخ، ارزش ها، نمونه مصنوعات دستي، صنعتگران، هنرمندان صنايع‌دستي و صادركنندگان صنايع‌دستي كشور در سطح ملي و بين‌المللي به روش هاي سمعي و بصري، چاپ، نشر، ارتباطات جمعي و مطبوعات.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت بر امر تأسيس شركت‌هاي نمايشگاهي تخصصي صنايع‌دستي توسط تعاوني‌‌هاي بخش خصوصي.
- مشاركت در همايش‌ها، سمينارهاي ملي و جشنواره‌هاي صنايع‌دستي با هماهنگي مراجع ذي‌صلاح.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت در امر معرفي صنايع‌دستي برگزيده كشور در مراكز عمومي از طرق مناسب تبليغي و ترويجي.
- هماهنگي و برنامه‌ريزي در جهت راه‌اندازي مراكز فروش كتب و نشريات صنايع‌دستي از طريق تجهيز بخش تعاون و اشخاص حقيقي.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت بر شناسايي و گردآوري آثار با ارزش و برگزيده صنايع‌دستي دوران معاصر و نمايش آن ها توسط دستگاه هاي ذيربط.
- مطالعه و پيشنهاد تدوين استانداردهاهي لازم براي مواد اوليه و روش‌هاي توليد صنايع‌دستي با هماهنگي مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران.
- تحقيق و بررسي مستمر درباره وضعيت صنايع‌دستي و جمع‌آوري آمار و اطلاعات لازم از وضعيت صنايع‌دستي ايران و جهان به منظور ارتقاي جايگاه صنايع‌دستي ايران.
- پژوهش در زمينه‌هاي تاريخي و معاصر صنايع‌دستي ايران و جهان.
- مطالعه و برنامه‌ريزي به منظور ارتقاي موقعيت ايران در نظام بازار صنايع‌دستي جهان در جهت رونق و افزايش صادرات.
- برنامه‌ريزي، سياستگذاري و نظارت جهت بهره‌گيري از سيستم هاي پيشرفته بازرگاني به منظور توسعه بازار فروش صنايع‌دستي ايران در كشورهاي هدف توسط بخش غيردولتي.
- هماهنگي و برنامه‌ريزي جهت ايجاد بازارچه‌هاي صنايع‌دستي توسط مردم و بخش غيردولتي به منظور توسعه بازارهاي داخل با استفاده از روش‌هاي اصلاح الگوي مصرف.
- همكاري با سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به منظور گسترش فرهنگ گردشگري و ايجاد بازار مناسب براي محصولات صنايع‌دستي.
- عضويت و حضور مؤثر در سازمان ها و مجامع بين المللي مرتبط و نمايندگي دولت جمهوري اسلامي ايران در اين مجامع با هماهنگي مراجع ذيربط.
- تشويق صنعتگران و بازرگانان صنايع دستي به منظور حضور در بازارهاي جهاني و مجامع بين المللي.
- انجام مطالعات لازم درخصوص چگونگي گسترش حضور مؤثر در بازارهاي جهاني به منظور افزايش سهم ايران در اين بازارها.
- همكاري جهت برقراري ارتباطات و مبادلات علمي، فرهنگي و فني با مراكز ذيربط در عرصه بين‌المللي.
- همكاري با دستگاههاي فعال در روابط بين‌الملل جهت توسعه و رشد صنيع‌دستي كشور با هماهنگي مراجع ذيربط.
اساسنامه ایرانگردی و جهانگردی
به منظور تجديد يک سنت الهي و به مصداق آيه شريفه «قل سيروا في الارض فانظروا کيف کان عاقبه المکذبين» و شناساندن ميراث تمدن اسلامي، حفظ دست آوردهاي انقلاب اسلامي و بهره برداري صحيح از سرمايه گذاري ها و تجهيزات و تاسيسات احداث شده طبق موازين شرعي و رعايت شعائر اسلامي سازماني بنام سازمان ايرانگردي و جهانگردي به استناد لايحه قانوني ادغام شرکت هاي وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مصوب 21/1/1358 شوراي انقلاب جمهوري اسلامي تشکيل و اساسنامه آن با رعايت مصوبه 14332/12/1 مورخ 23/10/76 شوراي عالي اداري کشور به شرح زير تدوين و تصويب شد:
ماده1- نام:
سازمان ايرانگردي و جهانگردي که در اين اساسنامه به اختصار سازمان ناميده مي شود به صورت شرکت سهامي وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي که داراي شخصيت حقوقي مستقل بوده و طبق اصول بازرگاني و مقررات مربوط به شرکت هاي دولتي و اين اساسنامه اداره مي شود.
ماده 2– موضوع:
- شناساندن کشور جمهوري اسلامي ايران و آشنا ساختن مردم کشور و ساير ملل با خصوصيات فرهنگي، سنتي و آثار تاريخي و تمدن ايران و جهان به منظور ايجاد تفاهم بين ملت ها.
- بررسي مستمر اقليمي و فرهنگي و مطالعه و تحقيق درباره جاذبه هاي سياحتي و زيارتي کشور و ارائه برنامه هاي لازم براي معرفي جاذبه ها به منظور بهرهبرداري از آن ها.
- ايجاد ارتباط با سازمانها و مراکز داخلي و بين المللي جهانگردي در جهت انجام همکاريهاي متقابل و گردآوري و مبادله اطلاعات ايرانگردي و جهانگردي و شرکت در نمايشگاه هاي بين المللي جهانگردي حسب ضرورت.
- بررسي، تهيه طرح و کوشش در اجراي طرح هاي مناسب براي جذب و ديدار جهانگردان از ايران و ايجاد تسهيلات لازم براي برگزاري گشت هاي ارزان جهت گروههاي فرهنگي، اجتماعي، اقتصادي و سياسي جمهوري اسلامي ايران.
- بالا بردن سطح ارائه خدمات جهانگردي از راههاي مقتضي از جمله اجراي برنامه هاي آموزشي لازم در زمينه هاي مختلف و شناخت منابع انساني فعال و بالقوه در اين صنعت براي ايجاد زمينه هاي اشتغال سالم.
- افزايش سطح ارائه تسهيلات و کيفيت و کميت تاسيسات صنعت جهانگردي از طريق ايجاد تسهيلات لازم در زمينه و ساختن واحدهاي اقامتي و پذيرايي و تاسيسات مردمي جهانگردي و ايرانگردي و ديگر موارد لازم.
- ترغيب مردم ايران به استفاده بيشتر از ايام و ساعات فراغت و مشاهده جاذبه هاي سياحتي و زيارتي کشور.
- ايجاد تسهيلات لازم در امر سياحت در کشور و نيز ايجاد هماهنگي در اين زمينه و فراهم آوردن امکانات لازم در مرزهاي ورودي کشور.
- افزايش سطح خدمات و صنايع وابسته به امر سير و سياحت از طريق تشويق به سرمايه گذاري در احداث تاسيسات ضروري اقامتي و پذيرايي، خصوصا بين راهي به منظور رفاه هرچه بيشتر جهانگردان داخلي و خارجي.
- کمک به افزايش سطح درآمد عمومي و ارزي کشور از طريق بازاريابي و گسترش مبادلات مسافرتي و سياحتي سالم در داخل و خارج از کشور.
- نظارت بر عملکرد واحدهاي مختلف فعال در زمينه صنعت ايرانگردي و جهانگردي و مديران و مسوولان ذيربط با بهره گيري از هماهنگي و همکاري کانون ها و مجامع غيردولتي اين صنعت.
- ايجاد هماهنگي و برنامه ريزي در فعاليت هاي سياحتي و زيارتي کشور از طريق: 1- بررسي و تهيه سياست هاي کلي مربوط به صنعت جهانگردي بر مبناي سياست هاي عمومي کشوري و با در نظر داشتن ظرفيت هاي بالقوه قطبها و مراکز توسعه پذير و نيز تعيين اولويت ها در اين امر.
2- تدوين خط مشي هاي اجرايي انجام فعاليت هاي توسعه و گسترش مراکز خدماتي و رفاهي مربوط به ايرانگردي.
3- تعيين اولويت در زمينه چگونگي فعاليت هاي ارتباطي و تبليغاتي صنعت ايرانگردي و جهانگردي.
4- بررسي ضرورت عضويت و ارتباط با سازمان هاي بين المللي جهانگردي و عقد قرارداد، توافقنامه و ايجاد ارتباط براي استفاده از خدمات، اطلاعات و تجربيات آنها و مبادله اطلاعات جهانگردي در چارچوب قوانين و مقررات عمومي کشور.
5- تهيه آيين نامه ها و نظامنامه ها و مقررات پيشنهادي و صدور مجوزهاي لازم براي تحقق سياست هاي هدايتي، حماتي و نظارتي صنعت ايرانگردي و جهانگردي.
- اقدام به صدور مجوزهاي لازم (تاسيس، توسعه و انحلال) و نظارت بر فعاليت ها در موارد زير و نيز هر نوع صدور مجوز ديگري که حسب قوانين و مقررات بر عهده سازمان قرار گيرد.
- تاسيس آژانس هاي مسافرتي و سياحتي، احداث هتل ها و مهمانسراها و ساير مجتمع هاي خدماتي و رفاهي بين راهي و نمايشگاه ها.
- انجام وظايف دبيرخانه شوراي عالي ايرانگردي و جهانگردي
تبصره:سازمان موظف است تا پايان برنامه دوم توسعه وفق مفاد تبصره 41 قانون برنامه دوم توسعه و در راستاي کاهش حجم تصدي وظايف دولت نسبت به واگذاري امور تصدي سازمان به بخش غير دولتي اقدام نمايد.