توضیحات

عارف علم كامل حضرت آيت الله عظمي حسينقلي همداني به حق نمونه اي كامل از عرفان و ادب اخلاق اسلامي بوده است و روايت مي كنند كه هر كس حتي دو قدم با ايشان بر مي داشت تا آخر عمر مريد اين عالم بي نظير عالم پرور بود آخوند همدانی یکی از بزرگترين اساتيد معروف درس اخلاق در حوزه عراق بود. همدانی عالمی عامل، ذاکری دائم، خاشعی خائف، هوشياری بصير و استادی کم نظير بود. در سال 1239 در منزل چوپانی در روستای همدان به جهان ديده گشود و پس از طی مقدمات علوم وارد تهران شد و مدتی از محضر شيخ العراقين تهرانی مستفيض بود. از آنجا عازم سبزوار شد و چند سالی اندک از محضر حکيم سبزواری برخوردار بود.
 سپس عازم نجف اشرف گرديد و از مکتب درس اخلاقی سيد علی شوشتری سرمايه های اخلاقی اندوخت. بيشتر مراتب علمی و فقهی او از کرسی درس چندين ساله شيخ المتأخرين عابد او گرديد و پس از استادی در فنون مختلف علمی هم پهلوانی از دانشها بود و هم پيکری از فضيلت و تقوی. همدانی استادی است از اساتيد بزرگ اخلاق، آموزنده ای از مراتب و مکارم اولياء، زاهدی شمع محفل آيات و علما، آن هم به اجبار و اصرار فضلا، در کلبه محقرش بدون سر و صدا، فقط و فقط برای رضای خدا.آقا بزرگ تهرانی در ذريعه می نويسد: مرحوم همدانی پس از رحلت استاش شيخ انصاری از عراق خارج نشد و منزوی به گوشه خانه خود خزيد و گرد تصدی حوزه و افتا نگرديد. صاحب ذريعه می نويسد: مرحوم همدانی عليه الرحمه همه روزه ابتدا درسی از اخلاق و سپس فقه و اصول می فرمود، و به مانند کرسی درس او کمتر ديده شد. شاگردان او به آنچه می خواستند رسيدند. آنها را از کثافات و تمايلات پست دنيوی تطهير نمود، و آنها علم خويش را مقرون به عمل نمودند و اثر تربيت شدگان او ظاهر شدند و اساتيد بعدی درس اخلاق حوزه از قبيل: 
شيخ محمد بهاری، ميرزا جواد آقا ملکی، سيد حسن صدر، سيد ابوالقاسم اصفهانی، سيد جمال الدين اسد آبادی، شيخ علی قمی، آقا باقر نجم آبادی، سيد محمود طالقانی، سيد علی همدانی، دولت آبادی و سيد احمد کربلائی عليهم الرحمه به اتفاق چند نفر ديگر از شاگردان مکتب او بودند. چنين به نظر می رسد که اين آيت ربانی و استاد اخلاق اسلامی در شعبان سال 1311 در کربلا وفات نموده است (افسوس و صد افسوس که آنها رفتند و بد اخلاقان متجاوز به دولت عراق ماندند).